Met ongeveer 53 miljoen inwoners doet Myanmar bijzonder rustig aan. Het boeddhisme is de hoofdreligie en dus staan er overal pagodes en stoepa’s, de één nog ouder en mooier dan de ander en gelegen op soms schitterende locaties.
On the road to Mandalay…
Mandalay voelt niet als een grote stad. Het verkeer is er rustig, geen opvallend toeterende verkeersmassa zoals je in andere Aziatische landen vaak ziet. In Mandalay bezoek ik de tempel op de Mandalay Hill. Eenmaal boven is het uitzicht over de stad en de Irrawady rivier indrukwekkend. Ook de tempel zelf mag er zijn. Ik en de meeste bezoekers met mij wachten tot de zon ondergaat en deze laat zich in fraaie kleuren zien bij het ondergaan. Een prachtige afsluiting van een eerste dag in Myanmar.
Must see's vanuit Mandalay zijn de historische hoofdsteden Ava, Sagaing en Amarapura. Koningen verplaatsten de hoofdsteden nogal eens in vroegere tijden en dat heeft er voor gezorgd dat er voor de reiziger interessante historische plekken zijn om te bezoeken. Sagaing is het spirituele centrum van Myanmar. Je vindt hier dan ook vele kloosters en pagodes, een waar paradijs voor meditatieliefhebbers. Ava bezoek je per paardenkoetsje, een vervoermiddel waar op verschillende plaatsen in Myanmar nog gebruik van wordt gemaakt. De 200 jaar oude beroemde U Bein brug is meer dan een kilometer lang en gemaakt van teakhout, een waardevolle houtsoort die volop wordt gebruikt in Myanmar en ook geëxporteerd. Inwoners van Mandalay maken graag een wandeling op de brug.
Vanuit Pyin Oo Lwin over het Gokhteik viaduct
Vanuit Mandalay reis ik naar koelere oorden, naar een zogenaamd hill station Pyin Oo Lwin. Het ligt op hoogte en de temperatuur is er dan ook aangenaam.
Voor mij is Pyin Oo Lwin de basis voor de treinreis over het Gokhteik viaduct dat over een 300 meter diepe kloof loopt. De landschappen die ik voorbij zie trekken zijn zeer fraai; groene heuvels, kleine dorpjes, schattige treinstations tot opeens het viaduct opduikt. Iedereen gelijk in volle verwachting van wat komen gaat. In een ontspannen tempo rijdt de trein over het immens hoge viaduct, de reizigers in vervoering brengend. De meesten hangen uit de trein om geen moment te hoeven missen. Veel te snel is het voorbij maar gelukkig zijn de foto’s een blijvende herinnering.
De reis loopt verder naar Monywa, een eigenlijk niet veel zeggende stad, maar van verre zie je al het grote Boeddhabeeld staan dat bij de stad is gebouwd, maar liefst 135 meter hoog en je kunt het zelfs van binnen bezoeken. Dit is het levenswerk van een inmiddels overleden monnik maar de werkzaamheden worden door zijn ordeleden voortgezet. En als het al niet gek genoeg kan, is er ook nog een enorm Boeddhabeeld in liggende houding en wordt er nog gebouwd aan een even zo groot zittend beeld. Less is more? In Myanmar is daar zeker wat Boeddhabeelden betreft geen sprake van. In de Thanboddhay Pagode staan maar liefst 500.000 Boeddhabeelden in allerlei vormen en maten. Ze verwachten binnenkort over de 600.000 te gaan want een ieder kan een beeldje schenken aan de pagode, ze zijn er gewoon te koop en worden dan geplaatst op een beschikbaar plekje.
Ontelbare tempels en pagodes sieren het landschap in Bagan
Ik arriveer per boot in Bagan. Tien dagen voor mijn aankomst werd dit gebied getroffen door een aardbeving. De gids vertelt mij er gelijk over. Hij heeft ook de nog zwaardere aardbeving van 1975 meegemaakt maar de recente aardbeving was van een andere orde. Van de ongeveer 2.000 tempels en pagodes zijn er zo’n 300 beschadigd in meerdere en mindere mate. Ik word zeer getroffen door de inzet van vele vrijwilligers, afkomstig uit het hele land. Zij steken hun handen uit de mouwen om te zorgen dat de losse stenen worden verwijderd en de kapotte delen van de tempel vervolgens kunnen worden afgedekt om later te worden hersteld. Ik begrijp dat UNESCO al een vertegenwoordiging heeft gestuurd. Ja, geld is hier zeker nodig, maar het Bagan complex staat helaas niet op de Werelderfgoedlijst, dus het is afwachten waar de financiële hulp vandaan gaat komen. Gelukkig zijn er nog genoeg mooie tempels en pagodes die een bezoek waard zijn, zoals de Ananda tempel en de Schwezigon pagode. Ik geniet ook van de fraaie vergezichten en krijg alsmaar meer respect voor de vrijwilligers. Het is tenslotte heel warm en ze staan de hele dag in de zon. Chapeau!
Lake Inle; een vruchtbaar en waterrijk gebied
Van een hele andere orde is het bezoek aan Lake Inle, een waterrijk gebied waar de lokale bevolking in paalwoningen woont. Op weg naar Inle verken ik de Pindaya grotten waarin honderden gedoneerde Boeddhabeelden staan. De naam van de gulle gever staat bij elk beeld vermeld. Er is nog genoeg plaats voor nieuwe beelden dus de grotten veranderen continue.
Beenroeiers
Het meer van Inle verken je per boot. Het water van het meer is kristalhelder en vlakbij de oever liggen drijvende tuinen waarin vaak tomaten worden verbouwd. De gids vertelt me dat ze wel zes keer per jaar kunnen oogsten. Het is een apart gezicht die tomatenplanten die groeien in het water, maar het proces is blijkbaar heel efficiënt en het levert heerlijke tomaten op. Het meer is bekend van de beenroeiers, een volgens zeggen traditie die met uitsterven wordt bedreigd. De vissers gaan steeds vaker over op boten met een motor. Dus mag je je tegenwoordig nog gelukkig prijzen als je een beenroeier ziet. Ik prijs me gelukkig, want ik zie er minstens 50 die geduldig over het meer roeien en tegelijk vissen, een heel mooi gezicht.
De omgeving van Inle is heel vruchtbaar. De velden worden vaak nog geploegd met os en ook de oogst wordt met ossenkar vervoerd. Echter, de tractortijden komen er aan, want overal zie je verkoopcentra opduiken waar de moderne apparatuur wordt aangeprezen. Deze ontwikkeling zal niet te stoppen zijn.
Pelgrimsoord Golden Rock
Een volgend avontuur is Golden Rock, een bekend pelgrimsoord voor boeddhisten. Ik reis in het laagseizoen, dus is het bijzonder rustig bij de rots. De rots is alleen te voet te bereiken over een lang wandelpad of per open truck waarbij je achterin zit op een houten plank en 45 minuten heen en weer wordt geschud tot je bovenaan arriveert. Het is de tocht waard en de zon helpt mee om er een onvergetelijke reiservaring van te maken. Het lijkt alsof de rots elk moment gaat vallen maar dat is optisch bedrog. Alleen mannen mogen dicht bij de rots komen en drukken er goudblaadjes op.
Schwedagon Pagode; de kroon op de reis
Mijn laatste bestemming is Yangon, de grootste stad van Myanmar. De laatste tempel die ik hier bezoek is tevens de mooiste van de hele reis: de Schwedagon Pagode. Heel indrukwekkend, veel families met kinderen, monniken en nonnen, een heel levendig gebeuren. Ook breng ik in Yangon tijd door op de straatmarkt in Chinatown. Dit is de authentieke vorm van streetfood… Heerlijk die geuren en kleuren. Veel te snel is het voorbij.