Zo is er de hoogst gelegen stad ter wereld te vinden evenals het hoogstbevaarbare meer, de grootste zoutvlakte, het hoogste ski gebied en ook nog eens de gevaarlijkste weg op aarde. Heerlijk om na jaren weer terug te keren naar deze fascinerende bestemming; het was alweer veel te lang geleden.
Dit keer met drie pubers naar Bolivia, een hele onderneming
Bolivia is namelijk ook het meest geïsoleerde land van Zuid-Amerika en dat blijkt onder andere uit de omslachtige vliegverbindingen. Omdat een begin in het op bijna 4.000 meter hoogte gelegen La Paz is af te raden, hebben we de eerste nacht in het laaggelegen Santa Cruz doorgebracht. Ondanks dat dit niet de meest opwindende stad van het land is, bleek het een goede zet te zijn. Veel reizigers die na een lange internationale vlucht in Santa Cruz arriveerden en van plan waren door te vliegen naar het veel aantrekkelijkere Sucre hadden te kampen met annuleringen en urenlange vertragingen.
Koloniaal Sucre, kleurrijke indianenmarkt en cocabladeren
Sucre, de wettelijke hoofdstad van het land, ligt op circa 2.700 meter hoogte, heeft een heerlijk klimaat, een prachtig wit geschilderd koloniaal centrum en een gemoedelijke sfeer. Kortom de ideale plaats om te acclimatiseren. Bovendien is het de uitvalsbasis voor een bezoek aan de fantastische indianenmarkt van Tarabuco. Deze markt wordt iedere zondag gehouden en staat in elke reisgids vermeld. Toch zijn er maar een handjevol toeristen te vinden. Schitterende kleurrijke klederdrachten en hoofddeksels die doen denken aan de oude Spaanse helmen. Paar zakjes cocabladeren bij een vriendelijke cholita gekocht, een uitstekend middel tegen vermoeidheid en honger… Sucre, een heerlijke stad voor een eerste kennismaking.
Pachamama en El Tio
Voor sommige reizigers staat na Sucre de zoutvlakte van Uyuni gepland maar een tussenstop in Potosi is zeker aan te raden. In de hoogstgelegen stad ter wereld (4.100 meter) met de beroemde zilvermijnen werden onze kinderen geconfronteerd met het harde leven van hun Boliviaanse leeftijdgenootjes. Met hamer en beitel in donkere benauwde gangen en kauwend op cocabladeren wordt er naar mineralen zoals tin, zink en lood gezocht. Het meeste zilver is destijds al door de Spanjaarden weg geroofd en ook onze eigen Piet Hein pikte een graantje mee door de Zilvervloot te veroveren. Omdat de duivel of ook wel El Tio (“de oom”) wordt beschouwd als heerser van de mijn, is zijn beeld in iedere mijn in een nis te vinden. Zoals gebruikelijk moesten hier cocabladeren, alcohol en sigaretten geofferd worden. Daarbij wordt een deel van de alcohol (99%!) eerst op El Tio gegoten en daarna op de grond geplengd om ook Pachamama (Moeder Aarde en tevens echtgenote van El Tio) tevreden te stemmen. Maandelijks wordt er ook een lama geslacht om ongeluk af te wenden maar hier kwamen we net te laat voor… Het zijn deze tradities en gewoontes die het alledaagse leven in Bolivia zo bijzonder maken en nergens anders in Zuid-Amerika zo sterk aanwezig zijn.
Achteraf was het beter geweest om twee nachten in plaats van één uit te trekken voor Potosi. Potosi laat je in vergelijking met Sucre meer het rauwe Boliviaanse leven zien. Bovendien zijn er prachtige kerken, pleinen, interessante musea en leuke restaurantjes.
Oneindige zoutvlakte van Uyuni, een walhalla voor fotografen
Tot voor kort duurde de reis naar Uyuni zo’n zeven uur over een erbarmelijke bergweg. Inmiddels ligt er een prima asfaltweg die de reisduur bijna halveert. Een mooie route, slingerend langs indiaanse dorpjes en kudde lama’s met vergezichten op prachtig gekleurde bergen… Volop genieten! Uyuni zelf is een stoffig stadje met een paar kolossale standbeelden die niet zouden misstaan in het voormalige Oostblok. Vanuit Uyuni zijn echter indrukwekkende meerdaagse jeeptochten te maken langs groene en rode lagunas met flamingo’s. Vanwege de lange trajecten met overnachtingen op erg grote hoogtes zou dit toch net iets te zwaar zijn voor ons zodat we ons beperkt hebben tot een dagtocht naar Salar de Uyuni. Wat een geweldige trip! In een jeep crossend over een oneindige zoutvlakte met een afmeting van een kwart van Nederland… Ongelofelijk. Midden op de vlakte bizarre cactuseilanden. Een walhalla voor fotografen; wat een reflecties, helder licht en stilte. Een lange dag die werd afgesloten met een onvergetelijke zonsondergang. Één van de absolute hoogtepunten van de reis!
1.000 kaaimannen en piranhas
Op speciaal verzoek van de kinderen die niet alleen maar indianencultuur en hoogvlaktes voorgeschoteld wilden krijgen maar ook een wildlife ervaring, zijn we naar het jungle stadje Rurrenabaque gereisd. De beroemde “Death Road”, gelegen tussen de Andes en het Amazone bekken met watervallen die neerkletteren op de smalle weg, wordt tegenwoordig vooral gebruikt door mountainbikers op zoek naar een adrenaline kick. Een goede asfaltweg aan de andere kant van de vallei is een prima alternatief maar nog steeds is het op een bepaald traject urenlang bibberen over een onverharde weg langs diepe steile afgronden. Een perfect alternatief voor een minimaal 20 uur durende rit per bus is een relatief comfortabele vlucht van circa 40 minuten in een 19-seater. De gewenste wildlife experience heeft iedereen gehad… Veel meer dan in de jungle bieden de wetlands een onvergetelijke ervaring. Varend in een gemotoriseerde kano over de Rio Yacumo naar een basic accommodatie is het vanaf de eerste minuut genieten. Ongelofelijk wat er te zien is; we komen ogen tekort. Om de paar meter liggen er kaaimannen en zwarte alligators te zonnen op de rivierstrandjes. Een snelle rekensom leert dat we er toch zeker 1.000 gezien moeten hebben tijdens de driedaagse tour. Verder nog talrijke doodskopaapjes, spider monkeys, capibara’s, schildpadden, toekans, roofvogels en zoetwaterdolfijnen. Niet te vergeten de primitieve hoatzin; een vogel met extra klauwen aan de vleugels voor meer grip in de bomen. Onderdeel van de tour is een hike door de wetlands op zoek naar de anaconda. Helaas hield deze zich schuil. De eveneens spectaculaire cobra kwamen we wel tegen. Met ook nog eens het piranha’s vissen op het programma was dit avontuur niet te overtreffen…
“Samuel in the Clouds”
Het letterlijke hoogtepunt van de Bolivia reis was natuurlijk de excursie naar Chacaltaya. Vanuit La Paz leidt een spectaculaire bergweg binnen een uur naar de berghut van Club Andino. Nog niet zo lang geleden werd er hier geskied op de hoogst gelegen piste ter wereld. Als gevolg van de opwarming van de aarde is dit inmiddels niet meer mogelijk. Dit tot grote teleurstelling van Samuel, de beheerder van de hut. Bediende Samuel vroeger de skilift, tegenwoordig beperkt hij zich tot het verwelkomen van de groepjes toeristen met een kopje coca bladeren thee. Samuel wees ons er op dat er onlangs een documentaire over zijn leven gemaakt is die sinds twee weken in verschillende filmhuizen te zien is. “Samuel in the Clouds”, een echte aanrader!
Ondanks dat er op Chacaltaya nauwelijks nog sneeuw ligt is het er adembenemend. Op een relatief eenvoudige manier is een wandeling mogelijk naar een hoogte van 5.400 meter. Wel om de tien stappen uitrusten en op adem komen, onderweg genietend van de weergaloze uitzichten op de uitgestrekte hoogvlakte, de Altiplano, La Paz en de pieken van de Cordillera Real die overigens wel vol op met sneeuw bedekt zijn. Helemaal in de verte is zelfs een glimp op te vangen van het Titicaca meer, het hoogstbevaarbare meer ter wereld… Om onze kinderen dit legendarische meer te laten zien moeten we nog maar eens terug; helaas was er nu geen tijd meer voor. Wellicht een volgende keer in een route door Peru, het land waarmee Titicaca gedeeld wordt. We kunnen niet wachten…